Апублікавана новае даследаванне IREX пра сферу інфармацыі ў Беларусі ў 2020 годзе

Апісваючы сітуацыю ў Беларусі ў 2020 годзе, аўтары даследавання адзначаюць два моманты, якія найбольш паўплывалі на медыясферу — пандэмія COVID-19, падзеі ў звязку з выбарамі прэзідэнта ў жніўні 2020 года і вялікая хваля рэпрэсій пасля іх супраць грамадзянскай супольнасці і журналістаў.

Колькасць зафіксаваных выпадкаў рэпрэсій у дачыненні да журналістаў і сродкаў масавай інфармацыі была самай высокай з моманту пачатку маніторынгу ў 1994 г. Аднак, паводле звестак Nie­man Reports, 2020 год таксама стаў годам беспрэцэдэнтнага росту даверу да незалежных СМІ. Лічбавая пісьменнасць і лічбавыя навыкі беларусаў прайшлі выпрабаванне, і Беларусь стала сусветным лідарам па выкарыстанні інструментаў для абыходу цэнзуры.

Згодна з паведамленнямі infopolicy.biz, Telegram стаў другім па папулярнасці дадаткам для абмену паведамленнямі ў Беларусі, дзякуючы чаму многія традыцыйныя незалежныя СМІ пераадольваюць вэб-блокі. Аднак у той жа час гэта дазволіла распаўсюдзіць мову нянавісці і палітызаваныя наратывы абодвум бакам палітычнага канфлікту.

Разам з блакаваннем доступу да недзяржаўных медыя ўлады распаўсюджвалі пракрамлёўскі расійскі кантэнт на тэлеканалах, антызаходняя, ​​антыдэмакратычная, пракрамлёўская і пралукашэнкаўская прапаганда ўзмацніліся пасля жніўня 2020 г.  Якасная інфармацыя распаўсюджваецца ў першую чаргу недзяржаўнымі медыя і пераважна ў інтэрнэце. У недзяржаўных СМІ COVID-19 і прэзідэнцкія выбары дамінавалі ў асвятленні падзей, хаця прысутнічалі і іншыя тэмы, у тым ліку правы інвалідаў, гендэрная роўнасць, змяненне клімату і маніпуляцыі з інфармацыяй. Аднак з прычыны беспрэцэдэнтнай палітызаванасці беларускай аўдыторыі для некаторых медыя было складана ўносіць «агульныя» тэмы ў свой парадак дня пасля жніўня 2020 года.

«Нават спрабуючы асвятляць экалагічныя праблемы, майму медыя трэба было знайсці спосабы падаць іх з пункту гледзішча палітычнай барацьбы», — гаворыць адзін з экспертаў з Беларусі, якога цытуюць у даследаванні.

Пакуль няма аналізу зместу, які паказваў бы працэнт палітычнага і будзёнага асвятлення навін у незалежных СМІ, эксперты сышліся ў меркаванні, што ў цэлым на працягу некалькіх месяцаў пасля прэзідэнцкіх выбараў аўдыторыя была найперш зацікаўленая ў тэмах пра рух пратэсту і рэпрэсіі. 

Падрабязны агляд працэсаў, якія адбываліся ў медыясферы ў 2020 годзе, можна прачытаць ТУТ.

Даследаванне па краінах ТУТ.