RSF: Кангрэс ЗША павінен узяць на сябе адказнасць за журналістаў, якія працавалі на USAGM

З такім зваротам да амерыканскіх кангрэсменаў звярнуліся «Рэпарцёры без межаў» і 36 праваабарончых арганізацый.

Фота ўзята з сайта rsf.org

Зварот да Кангрэса ЗША

1 красавіка RSF, PEN Amer­i­ca і 35 іншых праваабарончых арганізацый направілі агульны зварот да Кангрэса ЗША. Яны заклікаюць выдаткаваць неабходныя рэсурсы для падтрымкі замежных рэпарцёраў у USAGM. Інакш тыя могуць сутыкнуцца з сур’ёзнымі рызыкамі пасля вяртання ў свае родныя краіны, паведамляе RSF.

«Абуральна, што журналісты, якія рызыкуюць сваім жыццём, каб выкрыць маштабы рэпрэсіяў у сваіх краінах, могуць быць кінутыя на вырак лёсу. Кангрэс ЗША павінен узяць на сябе адказнасць за абарону гэтых рэпарцёраў і ўсіх СМІ, якія фінансуюцца USAGM, якія фінансуюцца самым Кангрэсам. Гэтая адказнасць не толькі маральная. Яна вынікае з прыхільнасці ЗША да абароны прынцыпаў дэмакратыі і свабоды прэсы», — адзначае генеральны дырэктар «Рэпарцёраў без межаў» Ціба Бруттэн.

14 сакавіка Дональд Трамп выдаў указ пра фактычную ліквідацыю Агенцтва ЗША па глабальных медыя (USAGM). USAGM размяркоўвае сродкі, адобраныя Кангрэсам, сярод дзяржаўных СМІ: «Голас Амерыкі» (VOA), «Радыё свабодная Еўропа /Радыё Свабода» (RFE/RL) і «Радыё Свабодная Азія» (RFA).

Маштаб праблемы з журналістамі USAGM

На сённяшні дзень 11 журналістаў USAGM знаходзяцца ў зняволенні па ўсім свеце: 1 — у Беларусі, 5 — у В’етнаме, 2 — у Расіі, 1 – у Азербайджане, 2 – у М’янме. Так, кансультант беларускай службы «Радыё Свабода» Ігар Лосік адбывае 15 гадоў пазбаўлення волі ў калоніі ва ўмовах узмоцненага рэжыму.

Ігар Лосік

Як мінімум 84 журналісты USAGM  працуюць у ЗША па працоўных візах. Цяпер яны знаходзяцца пад пагрозай дэпартацыі ў краіны, дзе іх можа чакаць судовы пераслед і рэпрэсіі. Сярод іх 15 рэпарцёраў, якія працавалі на  «Радыё свабодная Еўропа /Радыё Свабода» і восем  — на «Голас Амерыкі». Калі гэтых медыйшчыкаў адправяць назад у Беларусь, Камбоджу, Кітай, Ганконг, Расію і В’етнам, то тыя рызыкуюць адразу па вяртанні быць арыштаванымі.

Падпісанты звароту заклікаюць Кангрэс ЗША выдзеліць рэсурсы, неабходныя для вызвалення 11 зняволеных журналістаў USAGM. Яны просяць прыпыніць 30–60-дзённы перыяд пасля адпачынку/звальнення, па заканчэнні якога права журналістаў на знаходжанне ў ЗША заканчваецца.

Арганізацыі патрабуюць тэрмінова прызначыць слуханні па праблеме. А таксама на заканадаўчым узроўні вырашыць статус замежных журналістаў, якія працавалі ў арганізацыях, звязаных з USAGM. Падпісанты заклікаюць аднавіць апрацоўку заяў на атрыманне грын-карт для бежанцаў і асобаў, у тым ліку журналістаў, якія пацярпелі ад спынення фінансавання USAGM.

ЗША займаюць 55‑е месца са 180 краінаў у Сусветным індэксе свабоды прэсы RSF 2024 года, апусціўшыся на 10 пазіцый ніжэй у параўнанні з 2023 годам.